Cả hai ca bệnh đậu mùa khỉ của Việt Nam đều không ghi nhận đi nước ngoài hoặc tiếp xúc với người nước ngoài trong vòng 21 ngày kể từ ngày dương tính với bệnh. "Nguy cơ bệnh đậu mùa khỉ xâm nhập vào mỗi quốc gia là hoàn toàn có thể", tại sao?

Bệnh 'ngoại' xâm nhập không khó

Tại nơi bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ đến thăm khám - Bệnh viện Da liễu TP.HCM, bác sĩ CKII Vũ Thị Phương Thảo - trưởng phòng kế hoạch tổng hợp của bệnh viện - chia sẻ dù bệnh nhân không có yếu tố dịch tễ theo lời khai (không đi nước ngoài hay tiếp xúc người nước ngoài trong vòng 21 ngày), nhưng với đặc điểm lâm sàng và khai thác kỹ bệnh sử, bệnh viện vẫn quyết định lấy mẫu để thực hiện xét nghiệm đậu mùa khỉ. Kết quả bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ.

Khám cho bệnh nhân đậu mùa khỉ tại Trung tâm Y tế TP Tân Uyên (tỉnh Bình Dương) - Ảnh: Sở Y tế tỉnh Bình Dương

Bác sĩ Lương Chấn Quang - phó trưởng khoa kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Viện Pasteur TP.HCM - cho biết các thông tin hiện có cho thấy cả hai bệnh nhân phát bệnh tại nơi cư trú, chưa có yếu tố tiếp xúc người nước ngoài hoặc đi nước ngoài trong thời gian gần đây.

"Trong bối cảnh toàn cầu hóa, giao thương du lịch dễ dàng giữa các quốc gia thì nguy cơ bệnh xâm nhập vào mỗi quốc gia là hoàn toàn có thể", bác sĩ Quang nhận định.

Bác sĩ Quang cho biết thêm, việc điều tra xác minh ca bệnh được triển khai ngay sau khi có thông tin ca bệnh nghi ngờ mà không đợi đến khi có kết quả xét nghiệm. 

Viện Pasteur TP.HCM với vai trò chỉ đạo, điều phối đã tổng hợp và chia sẻ thông tin giữa các tỉnh/thành phố kịp thời xác định các yếu tố nguy cơ, người tiếp xúc gần ban đầu nhằm đáp ứng nhanh với tình huống bệnh.

Hiện nay các địa phương đang tiếp tục điều tra mở rộng các địa điểm, nhóm người tiếp xúc với hai trường hợp bệnh theo phương châm gõ từng nhà, rà từng người để xác định nguồn lây, phát hiện sớm các trường hợp bệnh khác (nếu có).

Cách ly chăm sóc tốt người bệnh

Tại TP.HCM, Sở Y tế TP chỉ đạo Bệnh viện Bệnh nhiệt đới thực hiện tốt cách ly, điều trị, chăm sóc người bệnh theo đúng quy định của Bộ Y tế, đồng thời chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM tiếp tục phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Dương và Đồng Nai để điều tra dịch tễ, nhất là tiền sử đi lại, tiếp xúc của người bệnh để kịp thời ngăn chặn nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

Nhận biết triệu chứng đậu mùa khỉ với bệnh đậu mùa, thủy đậu và tay chân miệng. Đồ họa: Tạ Lư

Ở tỉnh Bình Dương, Sở Y tế địa phương đề nghị các đơn vị tập trung thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh đậu mùa khỉ trên địa bàn đúng theo quy định.

Trong trường hợp phát hiện ca bệnh, khẩn trương thực hiện điều tra kỹ tất cả người tiếp xúc với bệnh nhân dương tính đậu mùa khỉ để xác định nguồn lây nhiễm; quản lý, xử lý kịp thời ổ dịch, không để dịch lây lan rộng ra cộng đồng.

Đồng thời tổ chức cách ly, điều trị trường hợp dương tính, tránh tử vong, lưu ý không để xảy ra lây nhiễm chéo, lây nhiễm đối với nhân viên y tế trong quá trình chăm sóc, điều trị.

Hầu hết bệnh tự mất đi trong vài tuần

Sở Y tế TP.HCM thông tin bệnh đậu mùa khỉ lây qua các chất tiết có mang vi rút từ các sang thương (khối mô phát triển bất thường nằm trên bề mặt hay ngay dưới da - PV) phát ban đậu mụn nước, mụn mủ. Bệnh lây từ người sang người qua tiếp xúc gần bao gồm qua tiếp mặt với mặt, cọ xát da với da, miệng với miệng hoặc miệng với da, gồm cả quan hệ tình dục.

Trong hầu hết các trường hợp, triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ tự mất đi trong vòng vài tuần. Tuy nhiên, ở một số người, khi nhiễm bệnh có thể dẫn tới các biến chứng hoặc thậm chí tử vong. Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người bị suy giảm miễn dịch có thể có nguy cơ mắc triệu chứng nghiêm trọng hơn và tử vong do bệnh đậu mùa khỉ.

Cách tránh bệnh đậu mùa khỉ

Bác sĩ Lương Chấn Quang hướng dẫn người dân:

- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp.

- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.

- Người có triệu chứng sốt, phát ban cấp tính dạng mụn mủ quanh bộ phận sinh dục, lòng bàn tay, chân, thân mình, mặt, cần liên hệ ngay với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.

- Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh.

- Trong trường hợp phát hiện người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.