Có nhiều người, đặc biệt là các thanh thiếu niên, bất chấp nguy hiểm để học làm pháo nổ theo các video trên mạng xã hội, để lại hậu quả thảm khốc.

Mới đây tại Hà Nội, nam sinh N.H.C. (14 tuổi, ở Thanh Oai) được đưa tới khoa ngoại chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Đa khoa Hà Đông trong tình trạng giập nát bàn tay phải và tổn thương nhiều nơi trên cơ thể do thuốc pháo phát nổ trong khi C. tự quấn pháo.

Video dạy chế tạo pháo, mua hóa chất tạo pháo đầy rẫy cõi mạng

Ghi nhận của Tuổi Trẻ, hiện trên các nền tảng mạng xã hội, các video clip hướng dẫn tự chế tạo pháo nổ tại nhà và các bài viết rao bán vật liệu để làm pháo tự chế xuất hiện nhan nhản.

Các clip với nội dung bày cách chế tạo pháo hoa dễ dàng được tìm thấy nhan nhản trên các trang mạng, nhiều thanh thiếu niên tự chế pháo gây ra hậu quả đáng tiếc (Ảnh: THANH HIỆP)

Chỉ cần gõ từ khóa trên YouTube, hàng chục video liên quan xuất hiện. Các video được đăng tải hướng dẫn rất chi tiết từ các khâu như chọn vật liệu, liều lượng, cách trộn các loại hóa chất, cách quấn pháo... để làm sao cho ra quả pháo thành phẩm tự chế có thể "nổ to nhất", đạt "hiệu quả" tốt nhất.

Chưa dừng lại, để thể hiện việc "dạy" làm pháo "uy tín" của mình, chủ các video trên còn đốt thử các quả pháo vừa được quấn để chứng minh sức nổ lớn và tác dụng. Những video trên thu hút hàng trăm ngàn lượt xem, thậm chí có cả triệu lượt xem. Nhiều người xem còn để lại lời khen và xin công thức chế tạo pháo từ chủ các video trên, tiềm ẩn nhiều hiểm họa.

Điều đáng nói dù các video đã được đăng tải khá lâu nhưng đến nay vẫn đang tồn tại và lượt xem vẫn tăng lên theo thời gian và thu hút hàng trăm bình luận cổ súy.

Ngoài việc hướng dẫn chế tạo pháo nổ, trên các trang mạng xã hội, các loại hóa chất và vật liệu để chế tạo pháo nổ cũng được rao bán tràn lan. Truy cập vào các nhóm riêng tư có hơn chục ngàn thành viên trên Facebook, ngoài những bài đăng về cách chế tạo pháo nổ, còn có rất nhiều bài đăng rao bán hóa chất để quấn pháo.

Thậm chí trong các nhóm này còn có nhiều tài khoản đăng bán công khai các hóa chất để chế tạo pháo và các nguyên liệu kèm theo như vỏ pháo, dây cháy chậm... Bên cạnh đó, những người chơi mới không biết cách làm sẽ lên nhóm này hỏi công thức.

Cực kỳ nguy hiểm

Đại tá - PGS.TS Đào Hữu Dân, giảng viên Trường đại học Phòng cháy chữa cháy (Bộ Công an), cho biết những năm gần đây nổi lên việc trẻ em, học sinh tham gia quá trình tự chế tạo pháo, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.

Trên các trang mạng xã hội, sàn thương mại điện tử... nhan nhản hướng dẫn làm pháo nổ, rao bán côngkhai nguyên liệu làm pháo (Ảnh: chụp màn hình)

"Việc tự chế tạo pháo nổ gây ra những hệ lụy không thể lường trước được, đây xác định là tiếng chuông cảnh báo cho các đơn vị quản lý và là những hành vi vi phạm pháp luật" - đại tá Dân nói.

Vị này nói thêm để chế tạo được một quả pháo nổ sẽ "rất nguy hiểm", bởi sẽ phải cần đến thuốc pháo, chứa các thành phần chính gồm KNO3, bột than, lưu huỳnh... được trộn theo tỉ lệ nhất định.

"Điều nguy hiểm nhất là trong quá trình thực hiện chế pháo, các em làm theo các clip trên mạng nhưng không thể biết được những đặc tính nguy hiểm của thuốc nổ. Ví dụ như trong quá trình trộn các hóa chất với nhau để tạo ra thuốc nổ thì một va chạm mạnh hay ma sát là lập tức phát cháy sẽ tạo ra vụ nổ, gây hệ lụy rất kinh khủng" - ông Dân cảnh báo.

Trên các trang mạng xã hội, sàn thương mại điện tử... nhan nhản hướng dẫn làm pháo nổ, rao bán công khai nguyên liệu làm pháo (Ảnh: chụp màn hình)

Theo Bộ Công an, chỉ tính riêng năm 2023, toàn quốc đã phát hiện 2.354 vụ mua bán, vận chuyển pháo trái phép, bắt giữ hơn 3.000 người, thu hơn 40.000kg pháo. Đáng chú ý, càng gần đến Tết Giáp Thìn, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật về pháo diễn biến phức tạp, đặc biệt là hoạt động chế tạo, sản xuất, sử dụng pháo trái phép.

Cũng theo Bộ Công an, qua các vụ tàng trữ, vận chuyển và mua bán, chế tạo pháo nổ trái phép được lực lượng công an phát hiện, xử lý thời gian qua, hầu hết những người vi phạm đều là thanh thiếu niên, học sinh. Do tò mò và muốn có pháo đốt trong dịp Tết nên đã lên mạng Internet mua các vật dụng, học cách chế tạo pháo nổ.

Nhằm tránh bị phát hiện, các em thường giấu gia đình, thầy cô, người thân để tự làm một mình hoặc rủ bạn cùng làm ở những nơi vắng vẻ hay làm tại nhà khi bố mẹ đi vắng.

Buôn bán, tàng trữ pháo nổ bị xử lý ra sao?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, luật sư Lương Huy Hà (Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết việc nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ là các hành vi bị nghiêm cấm. Vì vậy những hành vi chế tạo, hướng dẫn làm pháo nổ diễn ra tràn lan trên mạng xã hội, diễn đàn là những hành vi vi phạm pháp luật.

Về trách nhiệm hình sự, cá nhân, pháp nhân thương mại buôn bán pháo nổ từ 6kg trở lên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Nếu là cá nhân sẽ bị phạt tiền từ 100 triệu đến 3 tỉ đồng, hoặc phạt tù 1-10 năm. Nếu là pháp nhân thương mại thì bị phạt tiền 1-9 tỉ đồng hoặc đình chỉ hoạt động.

Trong trường hợp tàng trữ pháo nổ từ 6kg trở lên, người đốt pháo còn có nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tàng trữ hàng cấm.