Sự việc xảy ra vào một buổi sáng sớm gần đây trong tháng 3, khi đường vẫn còn đọng sương khiến xe bồn chở cá hồi con gặp nạn vùng Đông Bắc bang Oregon, Mỹ, theo New York Times.

Hy hữu

Cơ quan về Cá và Động vật hoang dã Oregon hôm 3/4 cho biết xe bồn của cơ quan này gặp tai nạn vào ngày 29/3, khiến hàng nghìn con cá hồi sống trên xe “trốn thoát”. Những con cá hồi con này vốn nằm trong chương trình của bang và liên bang nhằm bổ sung nguồn cá cạn kiệt do các đập nước.

Tài xế của xe bị thương nhẹ sau tai nạn. Sự việc xảy ra khi người này vừa rời khỏi trại sản xuất giống cá địa phương ở Elgin, Oregon, trên chiếc xe bồn nặng hơn 36 tấn chở đầy cá hồi con sống và đựng trong nước. Lúc đó khoảng 10h30, và sương còn đọng trên đường. Sau khi rẽ vào một góc cua gấp, chiếc xe dài 16 m chở khoảng 102.000 con cá, trượt bánh tràn sang làn xe khác và lao xuống một bờ kè đá và lật nhào.

Hiện trường xe lật. (Ảnh: BBC)

Hàng chục nghìn con cá hồi sống tràn ra khỏi xe bồn và trôi xuống nhánh sông Lookglass, một số nằm lại trên bờ sống. Những con cá hồi con may mắn tìm được xuống dòng sông tiếp tục hành trình di cư tới sông Grande Ronde và ra biển.

Nhân viên từ một trại giống địa phương - các thành viên của bộ tộc Nez Perce - và Văn phòng Cảnh sát trưởng Quận Union đã đến trợ giúp và kiểm đếm số cá.

Ông Andrew Gibbs, điều phối viên trại giống cá của Cơ quan về Cá và Động vật hoang dã ở phía đông Oregon, cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 3/4 rằng khoảng 25.525 con cá gặp nạn đã “không tìm được xuống nước”.

“Nhưng may mắn là 77.000 con cá đã rơi xuống nhánh sông và sống sót. Chúng tiếp tục xuôi theo dòng nước”, ông nói thêm.

Ông Gibbs cho biết trong suốt 10 năm làm việc, tai nạn như lần này rất hiếm khi xảy ra đối với chương trình của tiểu bang và liên bang, nhằm di chuyển cá hồi con từ trại giống của Oregon đến các quần thể bị ảnh hưởng do các công trình đập nước được xây dựng trên hạ lưu sông Snake.

Ở phía đông bắc Oregon, những nỗ lực như vậy đã được triển khai kể từ năm 1982 tại trại giống Lookglass ở Elgin, cách Portland khoảng 480 km về phía đông. Trại giống được thiết lập để cá hồi sinh sản và ấp trứng. Cá hồi được vận chuyển giữa nước ngọt và nước mặn bằng xe bồn và sà lan.

“Nó giống như một chiếc taxi cá”, ông Gibbs nói.

Hành trình gian nan của cá hồi

Trại giống cá Lookglass là một trong 33 trại ở Oregon nhằm tăng cường trữ lượng cá hồi, được sử dụng làm thực phẩm và hoạt động câu cá thể thao. Lookglass cho biết số cá hồi bị mất trong tai nạn chiếm khoảng 20% tổng số cá mà các trại sản xuất giống của bang dự định thả vào sông Imnaha trong năm nay.

Vụ tai nạn đã làm gián đoạn hành trình vốn đã quanh co trong vòng đời của cá hồi, trong đó chúng gặp phải những kẻ săn mồi, người đánh bắt cá và những thay đổi môi trường sống ảnh hưởng đến việc di cư, bao gồm cả các con đập. Khi trưởng thành, cá hồi chết sau khi sinh sản.

Vào sáng 29/3, theo kế hoạch, lẽ ra những con cá hồi khoảng 18 tháng tuổi trên chuyến xe sẽ được chở đến một hồ bơi được xây dựng ở sông Imnaha. Ở đó, chúng phải thích nghi trong vài ngày trước cuộc hành trình dài hơn 1.000 km qua sông Snake và Columbia đến Thái Bình Dương.

25.525 con cá gặp nạn đã “không tìm được đường xuống nước" trong khi 77.000 con cá may mắn trôi xuống nhánh sông và sống sót. (Ảnh: New York Times)

Ông Gibbs cho biết: “Chúng sẽ bám theo dòng nước mùa xuân, xuôi dòng trước nên ít gặp lực cản hơn. Bằng cách đó, những con cá có thể tiết kiệm năng lượng cho đến khi ra biển”.

Sau ba năm tìm kiếm thức ăn trên biển, cá hồi sẽ bắt đầu hành trình ngược lại, dùng ký ức về mùi hương của sông Imnaha để dẫn đường.

Ông Gibbs nói: “Chúng đánh hơi được đường quay trở lại. Hành trình vòng đời của chúng thực sự đáng kinh ngạc”.