Thời gian qua, toà soạn Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) nhận được phản ánh của người tiêu dùng khi sử dụng hai sản phẩm Xương khớp Tuân Mạch Linh và Cao Tuân Mạch Linh của Công ty TNHH Tuân Mạch Linh có địa chỉ tại Thôn Liên Hồng, Xã Bách Thuận, Huyện Vũ Thư, Tỉnh Thái Bình có dấu hiệu thổi phồng công dụng như thuốc trị bệnh.
Trong khi đó, tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 hướng dẫn Luật An toàn thực phẩm quy định: “Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là sản phẩm được dùng để bổ sung thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm duy trì, tăng cường, cải thiện các chức năng của cơ thể con người, giảm nguy cơ mắc bệnh”.
Trước thực trạng sản phẩm TPBVSK đang làm loạn thị trường, các chuyên gia khuyến cáo, người tiêu dùng không nên mua sản phẩm qua mạng xã hội, không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Để cơ thể khỏe mạnh người tiêu dùng nên có chế độ ăn hợp lý, luyện tập thể dục thể thao hàng ngày.
Công văn số 181/TMĐT-QL của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) mới đây cũng yêu cầu các công ty có website/ứng dụng thương mại điện tử kiểm tra, rà soát và gỡ bỏ các gian hàng, sản phẩm thuộc danh mục hàng hóa hạn chế kinh doanh, kinh doanh có điều kiện nhưng không đáp ứng quy định pháp luật, các trang thương mại điện tử quảng cáo sai công dụng thực phẩm chức năng.
Sản phẩm này không phải là thuốc nhưng lại được quảng cáo như thuốc trị bệnh.
Từ phản ánh của người tiêu dùng, PV Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) đã tìm hiểu tại một số website kinh doanh hai sản phẩm trên của Công ty TNHH Tuân Mạch Linh. Theo ghi nhận tại website tuanmachlinh.vn; tuanmachlinh.com; www.dongyphambatuan.com... đều quảng cáo hai sản phẩm này là thuốc và cao gia truyền với những công dụng chữa bệnh.
Trong đó, sản phẩm Cao Tuân Mạch Linh được công ty này quảng cáo: "Đặc trị suy giãn tĩnh mạch mọi cấp độ từ các thảo dược quý được chọn lọc và đúc kết qua nhiều năm kinh nghiệm". Bênh cạnh đó còn được nhấn mạnh các công dụng như: Tăng sức bền, tăng trương lực của thành tĩnh mạch; Giảm triệu chứng khó chịu của bệnh như nặng chân, tê bì, chuột rút, nhức mỏi… giúp người bệnh nhanh chóng bình phục, quay trở lại cuộc sống sinh hoạt hàng ngày; Giúp phòng được những biến chứng nguy hiểm của suy giãn tĩnh mạch như thuyên tắc động mạch phổi, đột quỵ…
Quảng cáo công dụng thực phẩm chức năng không khác thuốc trị bệnh mà không có khuyến cáo: "Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh", theo quy định của pháp luật.
Đối với sản phẩm Xương khớp Tuân Mạch Linh cũng chỉ là thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhưng được quảng cáo với công năng đặc trị thoái hóa cột sống trên các website kể trên.
Trong khi đó theo Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế), các sản phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm chức năng chỉ mang tính hỗ trợ, bồi bổ cơ thể. Cùng với đó, theo quy định tại khoản 3 Điều 27 Nghị định 15/2018/NĐ-CP: Đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, nội dung quảng cáo cần: Phải có khuyến cáo "Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh"; chữ viết phải rõ ràng, có màu tương phản với màu nền. Thế nhưng trên các website quảng cáo của Công ty TNHH Tuân Mạch Linh đều không có khuyến cáo này. PV Chất lượng Việt Nam cũng liên hệ đến Công ty TNHH Tuân Mạch Linh để làm rõ các thông tin nhưng qua kênh hotline đều không liên hệ được.
Thời gian qua, Bộ Y tế đã đưa ra nhiều giải pháp xử lý vi phạm quảng cáo thực phẩm chức năng, tuy nhiên, hành vi vi phạm của các đối tượng ngày càng tinh vi. Các hình thức vi phạm phổ biến là sử dụng hình ảnh, bài viết của nhân viên y tế hoặc bài viết, phản hồi của người tiêu dùng nhằm ám chỉ thực phẩm là thuốc chữa bệnh hoặc có công dụng như thuốc chữa bệnh, là trái quy định pháp luật.
Theo Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế), sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Cao Tuân Mạch Linh chỉ có công dụng: Hỗ trợ tăng sức bền thành mạch; Hỗ trợ giảm nguy cơ suy giảm tĩnh mạch do thành mạch kém.
Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định về đăng ký nội dung quảng cáo thực phẩm thì việc đăng ký nội dung quảng cáo thực phẩm ngoài việc phải tuân thủ quy định của pháp luật về quảng cáo còn phải tuân thủ các quy định cụ thể như: Trước khi quảng cáo, tổ chức, cá nhân có sản phẩm quảng cáo phải đăng ký nội dung quảng cáo với cơ quan cấp Giấy tiếp nhận bản đăng ký công bố sản phẩm theo quy định hiện hành. Nội dung quảng cáo phải phù hợp với công dụng, tác dụng của sản phẩm đã được công bố trong bản công bố sản phẩm.
Chiếu theo các quy định của pháp luật, người thực hiện hành vi vi phạm về quảng cáo, đưa ra thông tin sai sự thật công dụng, hiệu quả của thuốc và thực phẩm bảo vệ sức khoẻ sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo từng tình huống cụ thể. Đối với hành vi quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khoẻ gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh; Quảng cáo thực phẩm có nội dung đăng tải, dẫn, trích dẫn hoặc nêu ý kiến người bệnh mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị… sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đến 30.000.000 đồng.
Đối với hành vi quảng cáo sai sự thật có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 5 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP thì phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 51, điểm b khoản 4 Điều 52, khoản 1 Điều 60, điểm c khoản 1 Điều 61 Nghị định 38/2021/NĐ-CP. Ngoài ra, còn phải buộc tháo gỡ, tháo dỡ hoặc xóa quảng cáo và buộc cải chính thông tin.
Các đối tượng quảng cáo sai sự thật, gian dối về hàng hóa, dịch vụ cũng có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 197 Bộ luật hình sự quy định về "Tội quảng cáo gian dối".
Để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đề nghị cơ quan chức năng cần vào cuộc kiểm tra, làm rõ và xử lý các vi phạm (nếu có) về vấn đề "thổi phồng" công dụng quảng cáo sản phẩm thực phẩm chức năng của Công ty TNHH Tuân Mạch Linh có địa chỉ tại Thôn Liên Hồng, Xã Bách Thuận, Huyện Vũ Thư, Tỉnh Thái Bình.