Từ trước đến nay, cua Cà Mau luôn đứng đầu danh sách cua ngon mọi miền vì chắc thịt, vị ngọt đậm và hàm lượng dinh dưỡng cao bởi được nuôi trong điều kiện tự nhiên đặc thù, với hình thức quảng canh hệ sinh thái mặn lợ, không phải vùng nào cũng có.
Cũng vì lẽ này, cua Cà Mau trở thành mặt hàng thủy sản ưa thích của nhiều thị trường trong và ngoài nước. Trung bình mỗi ngày, hàng chục tấn cua từ miền Tây, trong đó chủ yếu là thủ phủ cua Cà Mau, được xuất khẩu. Có giai đoạn cao điểm, mỗi ngày từ 50 đến 80 tấn cua được mang qua biên giới.
Thế nhưng, đằng sau con số “khủng” này, lợi nhuận có thật sự thuộc về người nuôi cua?
Sau nhiều ngày vào vai thương lái thu mua cua, chúng tôi lần được địa chỉ các điểm chuyên tập kết cua xuất khẩu tại Cà Mau.
Dù vào vai khá kỹ lưỡng, chịu chi những khoản tiền lớn và đề nghị hợp tác lâu dài, song chúng tôi vẫn khó tìm được nguồn hàng. Tại Cà Mau, khoảng 80% sản lượng cua đều vào tay các thương lái chuyên gom cua xuất khẩu ngay từ lúc còn ở vuông, đầm.
“Không có hàng đâu em, mấy nay gom được nhiêu là đẩy cho lái xuất đi hết, họ đặt hàng từ lâu rồi”, đó là câu trả lời của bà D., chủ một vựa cua có tiếng ở huyện Năm Căn khi chúng tôi ngỏ ý hợp tác.
Mở điện thoại, cho chúng tôi xem một nhóm trò chuyện bằng tin nhắn, ông V. (chủ 3 vựa cua tại Cà Mau) nói đây là cách mà ông giữ liên lạc với đầu mối mua cua.
Theo ông V., khoảng 7h mỗi ngày, phía mua cua sẽ nhắn giá vào nhóm trò chuyện. Từng loại cua đều được ra giá cụ thể, có những thời điểm, giá cua thay đổi chóng mặt theo từng ngày.
Sau khi nhận giá từ đầu mối, các chủ vựa sẽ nhắn cho các thương lái chuyên gom lẻ của người dân.
Đó cũng là lý do mà nhiều người dân nuôi cua trả lời chúng tôi rằng: “Giá nhiêu sao mà biết được, mai mua thì mai sớm mới biết giá”, khi được hỏi: “Ngày mai lấy 10 kg cua thì giá bao nhiêu?”.
Chính họ, những người nuôi trồng đang không thể làm chủ được giá sản phẩm của mình.
Thông tin này được ông C., thương lái chuyên gom cua lẻ tại huyện Năm Căn xác nhận: “Giá thay đổi mỗi ngày mà, người ta ra giá nào phải bán giá đó. Như tui đây cũng chỉ là trung gian thôi, nhận giá rồi đi báo lại cho người dân để họ biết, họ tính cho lẹ khi nhập hàng cho tui thôi”.