Tính toán theo kiểu “đếm cua trong lỗ”?

Tại lần làm việc mới đây, mặc dù đã được Chủ tịch UBND xã Hà Bình dành thời gian tiếp, nhưng đề nghị của PV về việc được cung cấp hồ sơ, tài liệu về dự án, thậm chí chỉ “để xem”, không chụp ảnh vẫn bị ông Chủ tịch từ chối, bất chấp quy định của Luật Báo chí hiện hành và Chủ tịch UBND huyện đã có chỉ đạo. Thay vào đó, ông Chủ tịch luôn khẳng định quá trình triển khai dự án, UBND xã đã “tuân thủ đúng, đầy đủ quy trình, quy định của pháp luật” về toàn bộ hồ sơ, thủ tục.

Bộ bàn ghế làm việc mới được thay thế trong phòng của Chủ tịch UBND xã Hà Bình

Về việc thanh toán khoản nợ đọng xây dựng cơ bản gần 34 tỷ, vị này cho biết đến năm 2023 đã trả được 10 tỷ cho nhà thầu? (Nhưng không đi vào chi tiết để chứng minh, làm rõ - PV). Số còn lại hơn 20 tỷ đồng, xã đã có nguồn kinh phí thông qua việc đấu giá đất. Cụ thể gồm: 19 lô đất tại mặt bằng (MB) phía sau trung tâm chính trị huyện, đang chờ xác định mức giá khởi điểm để đưa ra đấu giá; MB khu Thùng Đấu, Ao Gạo gồm hai khu đất, đang thi công hoàn thiện hạ tầng để làm hồ sơ, thủ tục đấu giá. Ngoài ra, còn có MB 85ha, do huyện làm chủ đầu tư nằm trên địa bàn xã, MB này sẽ hoàn thiện hạ tầng và đem đấu giá vào năm 2024.

Do đó, theo Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thành Đô, với số kinh phí thu được từ nguồn bán đất các MB trên, xã sẽ thừa khả năng thanh toán nợ và đã xây dựng kế hoạch, lộ trình giải quyết nợ đọng xây dựng cơ bản, và cũng đã có báo cáo gửi UBND huyện về vấn đề này. Tuy nhiên, không hiểu có khuất tất gì phải che giấu, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thành Đô vẫn kiên quyết không cho PV được tiếp cận báo cáo này?

Mặt bằng Thùng Đấu, Chợ Gạo mới được san gạt, đổ đá dăm dở dang (hiện đang dừng thi công), một trong những “con cua trong lỗ” sắp được đem đấu giá của ông Chủ tịch UBND xã Hà Bình

Theo tìm hiểu của PV, trong 4 mặt bằng nêu trên, chỉ có MB 1567 (gồm 19 lô đất ở), phía sau Trung tâm văn hóa huyện là có thể triển khai đấu giá vào cuối năm 2023. Tuy nhiên, trong tình hình ảm đạm của thị trường bất động sản hiện nay, khi mà các nhà đầu tư hầu hết đều nằm “nghe ngóng”, liệu việc đấu giá có kết quả khả thi? Trong khi theo quy định, ngân sách xã chỉ được 30% tổng số tiền bán đất. Về MB khu Thùng Đấu, Ao Gạo, hiện hạ tầng chưa xây dựng hoàn chỉnh, chưa đưa vào kế hoạch sử dụng đất, do đó thời gian đấu giá chưa được ấn định. Đối với MB Bình Sơn, Phú Sơn 95ha do huyện làm chủ đầu tư, ngày có thể đem ra đấu giá còn xa vời hơn, bởi hiện nay công tác giải phóng mặt bằng, khâu đầu tiên của dự án còn chưa hoàn tất.

Thực trạng về tương lai các MB nêu trên đã cho thấy, sự tính toán “lạc quan” về lộ trình, khả năng trả nợ xây dựng cơ bản của Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thành Đô như “đếm cua trong lỗ”.

Thiếu trung thực?

Đáng chú ý, trả lời câu hỏi của PV về khoản nợ 34 tỷ đồng, Chủ tịch UBND xã Hà Bình đã hơn một lần khẳng định: “Trong tổng số tiền nợ xây dựng cơ bản 34 tỷ đồng, đã bao gồm cả kinh phí dự án đầu tư cải tạo, nâng cấp công sở đang được triển khai”. Tuy nhiên, sự thật cho thấy ông này đang “giấu đầu hở đuôi”, bởi thực tế, dự án này ban đầu chỉ có tổng mức đầu tư 3,4 tỷ đồng, sau đó được điều chỉnh, nâng lên 5,5 tỷ đồng. Tiếp đó, đến ngày 21/4/2023, UBND xã mới có tờ trình, đề nghị HĐND xã thông qua đề nghị nâng tổng mức đầu tư lên 14 tỷ đồng. Như vậy, có thể nói khẳng định của ông Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thành Đô là sai sự thật, bởi nếu khoản nợ trên có bao gồm cả Dự án cải tạo, nâng cấp công sở đang triển khai, thì chỉ có thể cộng thêm số tiền mức đầu tư ban đầu (3,4 tỷ). Hoặc có thể đã điều chỉnh lần đầu lên 5,5 tỷ, hoàn toàn không có 14 tỷ như ông này đã dõng dạc khẳng định. Trong khi, báo cáo công nợ (nếu có - PV) gửi UBND huyện đã được lập vào khoảng tháng 5 năm 2022?

Hạng mục lát đá khuôn viên nhà hội trường đang được thi công

Trao đổi về vụ việc này với Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) xã Lại Thế Giang, PV cũng chỉ nhận được sự khẳng định của vị này về quá trình triển khai dự án đã được thực hiện đúng quy định. Theo đó, MTTQ đã làm hết trách nhiệm trong công tác giám sát, phản biện… Tuy nhiên, về hồ sơ, tài liệu của dự án thì ông Giang nói không giữ, tất cả nằm ở UBND và bên HĐND. Riêng nhật ký theo dõi, giám sát quá trình thi công thuộc Ban Giám sát cộng đồng?

Mặc dù khẳng định dự án được triển khai đúng quy định, quy trình, không có vi phạm gì nhưng Chủ tịch MTTQ lại “vô tình” tiết lộ sự thật trước câu hỏi của PV về giá tiền mua bộ bàn ghế làm việc, bàn ghế tiếp khách mới đang đặt tại phòng làm việc của ông đó là: “Đã có báo giá đâu mà biết, tôi hỏi mấy lần nhưng đến giờ, kế toán vẫn chưa có báo giá”. Như vậy, nếu câu nói của vị Chủ tịch MTTQ là đúng sự thật, thì không hiểu chủ đầu tư căn cứ vào đâu để lập hồ sơ thẩm định dự toán trong gói thầu mua sắm trang thiết bị, máy móc trang bị cho các phòng làm việc? Và vai trò của HĐND, MTTQ… trong thực thi chức năng, nhiệm vụ giám sát, phản biện, thẩm định liệu có bị vô hiệu hóa?

Liên quan đến vấn đề này, ngày 26/9/2023, ông Lại Văn Long (thôn Xuân Áng, xã Hà Bình) đã có đơn gửi Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa. Nội dung đơn tố cáo Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thành Đô về sai phạm trong triển khai dự án đầu tư xây dựng và buông lỏng quản lý trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản. Theo đó, ngoài việc buông lỏng quản lý tài nguyên khoáng sản, để xảy ra tình trạng khai thác trái phép khoáng sản, gây ảnh hưởng xấu trên địa bàn; trong việc triển khai Dự án cải tạo, nâng cấp công sở xã, Chủ tịch UBND xã Hà Bình đã “cho nhà thầu thi công một số hạng mục khi chưa có thiết kế bản vẽ thi công của công trình, hạng mục công trình chưa được phê duyệt”. Hành vi trên đã “vi phạm quy định về khởi công xây dựng công trình, theo Khoản 3 Điều 15 của Nghị định số 16/2022/NĐ-CP, ngày 28/01/2022 của Chính phủ”.

Theo Chủ tịch UBND huyện Hà Trung Nguyễn Ngọc Thức, huyện đã nắm được thông tin vụ việc này và cũng đã nhận được đơn tố cáo của công dân. Tới đây, UBND huyện sẽ cho cơ quan thanh tra vào cuộc để sớm xác minh, làm rõ, xử lý nghiêm vụ việc. Dư luận đang chờ kết quả sự vào cuộc của UBND huyện Hà Trung.