Thanh tra Chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra về công tác quản lý, sử dụng đất đai, quy hoạch và thực hiện quy hoạch trên địa bàn tỉnh Hưng Yên, giai đoạn 2011 - 2022.

Qua thanh tra tại 19 dự án sử dụng đất, Thanh tra Chính phủ phát hiện hàng loạt hạn chế, thiếu sót, vi phạm. Điển hình trong số này là dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A - khu đô thị phía bắc QL5 thuộc khu đô thị Phố Nối.

Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra tại tỉnh Hưng Yên

Dự án quy mô ngàn tỉ

Năm 2004, Công ty CP xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát (gọi tắt là Công ty Hòa Phát) - thành viên thuộc Tập đoàn Hòa Phát được UBND tỉnh Hưng Yên lựa chọn làm chủ đầu tư dự án khu đô thị phía bắc QL5, thuộc khu đô thị Phố Nối (H.Mỹ Hào, Hưng Yên).

Một năm sau, UBND tỉnh Hưng Yên ban hành quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5, với quy mô sử dụng đất 300 ha, tổng mức đầu tư tạm tính hơn 2.700 tỉ đồng; đến năm 2010 thì phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500.

Theo Sở KH-ĐT tỉnh Hưng Yên, UBND tỉnh này giao Công ty Hòa Phát làm chủ đầu tư dự án khu đô thị phía bắc QL5 và các tuyến đường trục chính khu đô thị Phố Nối để áp dụng cơ chế tài chính trong việc sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.

Nhưng sau đó, Công ty Hòa Phát chậm triển khai thực hiện dự án, đồng thời đề xuất được điều chỉnh cơ chế tài chính từ sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng sang giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Năm 2014, UBND tỉnh Hưng Yên xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về việc cho phép Công ty Hòa Phát được tiếp tục triển khai thực hiện dự án, với cơ chế giao đất có thu tiền sử dụng đất, thay thế cho sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Thủ tướng yêu cầu việc triển khai thực hiện dự án phải theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

Đến ngày 14.7.2016, UBND tỉnh Hưng Yên có văn bản số 1488/UBND-KT1 tiếp tục giao Công ty CP xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát làm chủ đầu tư thực hiện dự án theo cơ chế giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Cũng trong năm 2016, UBND tỉnh này ban hành quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5 thuộc khu đô thị Phố Nối.

Dự án phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5 được đánh giá có vị trí địa lý thuận lợi, nằm sát mặt đường QL5 nối Hà Nội, Hưng Yên, Hải Phòng và Quảng Ninh, cách trung tâm Hà Nội 25 km.

Đây là khu đô thị vệ tinh của thủ đô Hà Nội, vừa nhằm giảm tải cho nhu cầu sinh sống của dân thủ đô, vừa tạo ra một môi trường sống hiện đại cho cộng đồng dân cư tại chỗ, người lao động tại các khu công nghiệp trên địa bàn, cũng như cư dân các địa phương liền kề.

Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều thiếu sót, vi phạm tại dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A của khu đô thị phía bắc QL5

Kiến nghị thu hồi văn bản, đấu thầu lựa chọn lại chủ đầu tư

Tại thông báo kết luận thanh tra vừa được ban hành, Thanh tra Chính phủ cho hay, dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A của khu đô thị phía bắc QL5 là một trong các dự án được UBND tỉnh Hưng Yên lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở không thông qua đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư.

Cạnh đó, dự án này được giao đất từ năm 2018, thế nhưng đến thời điểm kết thúc thanh tra (tháng 5.2023) vẫn chưa phê duyệt giá đất.

Từ kết quả thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND tỉnh thu hồi văn bản số 1488 ngày 14.7.2016 về việc tiếp tục giao Công ty Hòa Phát làm chủ đầu tư thực hiện dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5.

Bên cạnh đó, cơ quan thanh tra chỉ ra dự án này được giao đất từ năm 2018, thế nhưng đến thời điểm kết thúc thanh tra (tháng 5/2023) vẫn chưa phê duyệt giá đất

Theo cơ quan thanh tra, tại thời điểm ban hành văn bản nêu trên, luật Nhà ở năm 2014 và Nghị định 99/2015 không có quy định về việc chuyển tiếp đối với việc thực hiện dự án bằng phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị UBND tỉnh Hưng Yên chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát hồ sơ pháp lý để đấu thầu lựa chọn lại chủ đầu tư dự án có sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

"Nếu phát hiện vi phạm pháp luật về hình sự hoặc đến ngày 30.6.2025 chưa thực hiện việc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định", thông báo kết luận nhấn mạnh.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở TN-MT tỉnh Hưng Yên khẩn trương xác định tiền sử dụng đất phải nộp ngân sách đối với dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5 sau khi đấu thầu lựa chọn lại chủ đầu tư theo quy định pháp luật; đảm bảo tính đúng, tính đủ, không thể thất thoát.