"Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa", phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nguyễn Đức Thắng tuyên bố trong họp báo ngày 28/3, khi được hỏi về hoạt động của Trung Quốc và Philippines tại đá Sandy Cay thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Ông Thắng khẳng định điều này phù hợp với luật pháp quốc tế cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển được xác lập phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.
"Việc các bên liên quan cho người lên thực thể thuộc chủ quyền của Việt Nam mà không được sự cho phép của Việt Nam là hành vi xâm phạm chủ quyền", phó phát ngôn viên nói.
Nhóm người Philippines có mặt trái phép trên đá Sandy Cay thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam ngày 21/3. Ảnh: AP
Theo ông Thắng, hành vi này còn làm phức tạp thêm tình hình, đi ngược lại Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và nỗ lực của các nước trong việc đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiện nay.
"Việt Nam yêu cầu các bên liên quan tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa, không có các hành động làm phức tạp tình hình, tuân thủ luật pháp quốc tế, nghiêm túc thực hiện DOC, cùng đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông", phó phát ngôn viên cho biết.
Ông khẳng định Việt Nam cam kết sẵn sàng cùng các bên liên quan giải quyết các tranh chấp về chủ quyền, lãnh thổ tại Biển Đông, trong đó có quần đảo Trường Sa, bằng biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế.
Vị trí Sandy Cay. Đồ họa: CSIS
Giới chức Philippines hôm 22/3 cho biết tàu hải cảnh Trung Quốc với trực thăng hỗ trợ trước đó một ngày tìm cách cản trở hai tàu công vụ của nước này chở nhóm người được cho là "chuyên gia tới nghiên cứu đa dạng sinh học và hải dương học" ở đá Sandy Cay. Nhóm người Philippines đã hiện diện trên đá Sandy Cay khoảng 4 giờ trước khi rút đi.
Gan Yu, phát ngôn viên hải cảnh Trung Quốc, cũng nói rằng lực lượng chấp pháp nước này đã "đổ bộ" lên đá Sandy Cay, nơi 34 người Philippines hiện diện.
Các vụ đối đầu giữa tàu công vụ Trung Quốc và Philippines tại Biển Đông gần đây gia tăng. Trong số này có vụ tàu hải cảnh Trung Quốc ngày 23/3 dùng vòi rồng phun vào tàu tiếp vận của Philippines gần bãi Cỏ Mây, nơi Manila triển khai binh sĩ đồn trú trên xác chiến hạm BRP Sierra Madre.
Khi được hỏi về những vụ va chạm gần đây giữa Trung Quốc và Philippines gần bãi Cỏ Mây, ông Thắng cho biết Việt Nam "rất quan ngại" và kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, thực hiện nghiêm túc DOC, giải quyết tranh chấp thông qua biện pháp hòa bình, cùng đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở Biển Đông.
Ông Thắng khẳng định mọi yêu sách và hoạt động ở Biển Đông phải phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982, tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia được xác lập phù hợp với UNCLOS, không có hành động làm phức tạp tình hình, gia tăng căng thẳng, bảo đảm tự do hàng hải và hàng không, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.